wtorek, 19 marca, 2024

Bractwo św. Piusa X – katolicki ruch tradycjonalistyczny w dobie posoborowej – dr hab. Marcin Karas

Share

Odmowa akceptacji posoborowych zmian przez abpa Lefebvre i Bractwo św. Piusa X oraz wymierzone w jego dzialalność apele francuskich biskupów doprowadziły do tego, że komisja trzech kardynałów (wydelegowanych przez papieża Pawła VI) podjęła decyzję o rozwiązaniu Bractwa wydaną 6 maja 1975 r. Odwołanie arcybiskupa od tej decyzji skierowane do Sygnatury Apostolskiej zostało odrzucone. Kolejne święcenia kapłańskie, jakie odbyły się w Ecône już bez zgody miejscowego biskupa doprowadziły do tego, że w lipcu 1976 r. papież Paweł VI ogłosił karę suspensio a divinis zawieszającą arcybiskupa Lefebvre’a w funkcjach kapłańskich. Przełożony Bractwa nie uznał tych decyzji i nakładanych kar. Dnia 11 września 1976 został przyjęty przez Pawła VI, a 16 listopada 1978 r. przez papieża Jana Pawła II, ale konsekwentne odrzucanie reform soborowych sprawiło, że kompromis okazał się niemożliwy.

Od wielu lat bliską współpracę z Bractwem prowadzi wiele grup tradycjonalistycznych, a wśród nich zwłaszcza silne środowisko tradycjonalistyczne z brazylijskiej diecezji Campos. Wieloletni ordynariusz tej diecezji, bp Antonio de Castro Mayer zorganizował Zgromadzenie Kapłańskie św. Jana Chrzciciela Marii Vianney (União Sacerdotal S. João Batista Maria Vianney) i wziął udział w konsekracjach biskupich w Ecône w 1988 roku jako współkonsekrator[11].

Długotrwałe negocjacje Bractwa z Rzymem nie doprowadziły do ułożenia wzajemnych stosunków. Jednym z warunków pojednania stawianym ze strony Watykanu było uznanie reformy liturgicznej i wszystkich reform soborowych, ale teologowie Bractwa wyrazili pogląd, że zagrożenie dla wiary wynikające z nowego rytu uniemożliwia jakikolwiek kompromis z reformą, która – zdaniem tradycjonalistów – zbliża rzymskokatolicką liturgię do kultu protestanckiego, a wraz z innymi reformami przyczynia się do samozniszczenia Kościoła. W drugiej połowie lat osiemdziesiąttych, z powodu zaawansowanego wieku abp Lefebvre podjął decyzję o udzieleniu święceń biskupich czterem kapłanom Bractwa, nie czekając na pozwolenie Stolicy Apostolskiej, a nawet występując przeciwko formalnym upomnieniom z jej strony. Konsekracje biskupie odbyły się w Ecône 30 czerwca 1988 r. Abp Lefebvre z udziałem bpa de Castro Mayera udzielił sakry biskupiej księżom: Bernardowi Fellay, Richardowi Williamsonowi, Bernardowi Tissier de Mallerais oraz Alfonso de Galaretta[12].

Stolica Apostolska, wyrażając wstępnie zgodę na konsekracje następcy arcybiskupa dla Bractwa, odmówiła zgody na wyświęcenie wybranych przez niego kandydatów, traktując czerwcowe konsekracje jako akt schizmatycki, oznaczający w praktyce odmowę uznania prymatu papieskiego. 1 lipca 1988 r. został wydany dekret Kongregacji Biskupów stwierdzający zajście ekskomuniki wiążącej mocą samego prawa (latae sententiae), a 2 lipca 1988 r. Jan Paweł II wydał list motu proprio (tzn. ze swej własnej inicjatywy) rozpoczynający się słowami Ecclesia Dei w którym wyraził smutek z powodu konsekracji biskupich. Papież uznał konsekracje za akt schizmatycki, który sprawia, że konsekratorzy i wyświęceni biskupi podlegają ekskomunice wiążącej mocą samego prawa. W zaistniałej sytuacji Jan Paweł II postanowił powołać do życia Komisję, zwaną odtąd Komisją Ecclesia Dei, która ma umożliwić trwanie przy dawnej liturgii byłym zwolennikom Bractwa, którzy odstąpią od swego dotychczasowego przełożonego, uznając wszakże zgodność reform soborowych z „żywą Tradycją” Kościoła. 18 lipca 1988 r. grupa kapłanów i seminarzystów Bractwa, którzy opuścili abpa Lefebvre’a utworzyła, zaakceptowane w październiku 1988 r. przez Stolicę Apostolską Bractwo Kapłańskie św. Piotra (Fraternitas Sacerdotalis Sancti Petri, FSSP), kultywujące stary ryt Mszy w pełnej łączności z papieżem, akceptujące formalnie soborowe reformy i prawomocność oraz poprawność Novus Ordo Missae. Przełożonym Generalnym jest Szwajcar, ks. Joseph Bisig, były kapłan FSSPX. Pomimo licznych trudności w stosunkach z duchowieństwem Bractwo św. Piotra posiada dwa seminaria duchowne (jedno w Niemczech, a drugie w USA) i liczy około 100 kapłanów. Ze strony Bractwa św. Piusa X padają zarzuty, że za cenę ograniczonego indultu na dawny ryt, przymykając oczy na powszechne panowanie Nowej Mszy i „zgubnego” pluralizmu, Bractwo św. Piotra i jego zwolennicy, określani potocznie pejoratywnym mianem „petrystów”, zrezygnowali z walki o wyeliminowanie „modernizmu” z życia Kościoła.

Większość duchownych i świeckich zwolenników Bractwa św. Piusa X uznało, że konsekracje biskupie podjęte wbrew woli papieża uwarunkowane były stanem wyższej konieczności i nie doprowadziły do faktycznej schizmy w Kościele. Bractwo nadal się rozwija, a apostolat obejmuje kolejne państwa. Ważnym wydarzeniem było przystąpienie do Bractwa w 1996 r. emerytowanego biskupa Salvadora Lazo z Filipin. Przemiany polityczne w Europie Wschodniej pozwoliły na podjęcie działalności Bractwa również w tej części kontynentu. Arcybiskup Lefebvre do końca życia wygłaszał konferencje poświęcone sytuacji panującej w Kościele, ale z braku sił nie podróżował już po świecie aby udzielać święceń kapłańskich w seminariach Bractwa i przekazał te obowiązki wyświęconym przez siebie biskupom. Po krótkiej chorobie zmarł 25 marca 1991 r. Pogrzeb odbył się w Ecône, 2 kwietnia 1991 r. Marmurowa tablica na grobie arcybiskupa wyraża dewizę jego dzieła zachowania Tradycji w Kościele: Tradidi quod et accepi – „przekazałem to, co otrzymałem”.

Czytaj więcej

Komentarze

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Nowości